Πρωτοφανής για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα, ήταν, οι καταστροφές που συνέβησαν τον προηγούμενο Φεβρουάριο στην Κρήτη. Το νερό, των δύο ποταμών, που πηγάζουν από τα Λευκά Όρη, σκέπασε και κατέστρεψε τα πάντα.
Έχουμε όμως και τους «μετανάστες κλιματικής αλλαγής», λόγω έλλειψης νερού!
Γιατί συνέβη, Βιβλική Καταστροφή, και κυρίως, τι μπορεί να γίνει έτσι ώστε να μην επαναληφθούν τραγικά γεγονότα, ποια είναι η κατάσταση με το νερό στην χώρα μας και πολλά ενδιαφέροντα, εξηγεί στο Ecozen και την Βένη Παπαδημητρίου, ο Ομότιμος Καθηγητής Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων, Τομέα Έργων Υποδομής και Αγροτικής Ανάπτυξης , του ΕΜΠ κ. Γιώργος Τσακίρης.
«Όπως πολλές φορές αναφέρω σε ομιλίες, ο κόσμος θυμάται και γνωρίζει πως υπάρχουν προβλήματα γύρω από το νερό, αλλά, το ότι υπάρχουν κίνδυνοι, γύρω από το νερό, μας δίνεται η ευκαιρία να το ξανά θυμόμαστε.
Δυστυχώς στην Ελλάδα, όσον αφορά το δεύτερο, όσον αφορά τους κινδύνους που προέρχονται από το νερό, τα τελευταία χρόνια μας έχουν επισκεφθεί γεγονότα που μας έχουν αφήσει τεράστιες απώλειες και ζημιές με τα τελευταία γεγονότα, τα γεγονότα στην Μάνδρα με 25 νεκρούς, τον Νοέμβριο του 17 και το τελευταίο το Φεβρουάριο του 19 αυτά που έγιναν στην περιοχή των Χανίων, όπου έχουμε τεράστιες καταστροφές, με γέφυρες που έπεσαν, με ποτάμια που άλλαξαν πορεία και βρέθηκαν αλλού, ακόμη και το ανάγλυφο της περιοχής άλλαξε , μιλάμε για βιβλική καταστροφή.
Με την οποία καταστροφή, ασχολούμαστε έντονα από τότε που συνέβη, τουλάχιστον η ομάδα μου κι εγώ, και μάλιστα πριν λίγες μέρες στα Χανιά, πήγαμε για να δούμε στρατηγικά, τι πρέπει να γίνει, γιατί βεβαίως υπάρχουν γέφυρες που επισκευάζονται, γιατί πρέπει να υπάρχει επικοινωνία, πρέπει να επανέλθουν τα πράγματα στους κανονικούς ρυθμούς. Πρέπει να ξαναγυρίσει η ζωή της πόλης, των χωριών».
Στο σημείο αυτό, να αναφέρουμε πως ο Καθηγητής κ. Γιώργος Τσακίρης, έχει τεράστια εμπειρία κι έχει ασχοληθεί με πάρα πολλές τέτοιες καταστροφές.
Όπου υπάρχει μια τέτοια καταστροφή, το Κέντρο Εκτίμησης Φυσικών Καταστροφών του Πολυτεχνείου το οποίο διεύθυνε για περίπου 10 χρόνια, «ήθελα πάντα να έχω μια επιστημονική προσέγγιση στα γεγονότα, όχι των εφημερίδων, χωρίς να θέλω να θίξω τις εφημερίδες και τα media, μια επιστημονική και επομένως αντικειμενική κατά τεκμήριο άποψη για τα γεγονότα και γι’ αυτό αξιολογεί και κάθε γεγονός ξεχωριστά. Αξιολογώντας τα γεγονότα του Φεβρουαρίου εδώ, πρέπει να πω ότι ήταν γεγονότα τα οποία, τουλάχιστον για εμένα, δεν έχουν ξανασυμβεί, δεν έχω ξαναναλύσει τόσο ακραία γεγονότα», σημείωσε ο καθηγητής του ΕΜΠ.
«Υπάρχουν χωριά που ήταν αποκλεισμένα, υπάρχουν κατολισθήσεις που διέλυσαν δρόμους μιλάμε για πολύ μεγάλες καταστροφές. Αυτά λίγο πολύ με την βοήθεια της Αντιπεριφέρειας, της Περιφέρειας κυρίως και της αρωγής της πολιτείας μάλλον είναι σε κάποιο δρόμο που νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε. Πέρα όμως από αυτά, εγώ θεωρώ πως το βασικό πρόβλημα, της περιφερειακής ενότητας Χανίων, μιλάμε για μια περιοχή που έχει τα Λευκά όρη, όλη την παραλιακή ζώνη, από τα Χανιά, Πλατανιά, Κίσαμο εκεί έγιναν πολύ μεγάλες καταστροφές…
Ο Σταθμός του Ασκύφου στα Λευκά Όρη
Στα Χανιά υπάρχουν 3 – 4 ποτάμια που εκβάλουν στο Κρητικό πέλαγος και πηγάζουν κυρίως από τους ορεινούς όγκους των Λευκών Ορέων, που είναι από τα ψηλότερα βουνά της Ελλάδας,και δέχονται μεγάλα ύψη βροχής. Να σκεφθεί κάποιος, κάτι που δεν είναι γνωστό, υπάρχει ένας σταθμός που λέγεται Ασκύφου.
Αυτός λοιπόν ο Σταθμός κατέγραψε τον Φεβρουάριο 1202 χιλιοστά νερού. Δηλαδή βροχόπτωση πανευρωπαϊκό ρεκόρ!
Μόνο στην Νορβηγία, έχει ξανασυμβεί ένα παρόμοιο μέγεθος. Μιλάμε για το μεγαλύτερο ύψος βροχής που συνέβη σε ένα μήνα , που έχει πέσει στην Ευρώπη.
Αυτός ο Σταθμός έχει πολύ υψηλό ετήσιο βροχομετρικό ύψος. Το ψηλότερο της Ελλάδας. Είναι παράξενο αυτό, έχει πολύ υψηλότερο ύψος βροχής από αυτό της Πίνδου. Έχει περίπου 1800-1850 το μέσο ετήσιο ύψος βροχής. Χιλιοστά. Μεγάλα ύψη βροχής έπεσαν όλον το μήνα Φεβρουάριο και λειτούργησαν έτσι ώστε όλη η περιοχή να είναι κορεσμένη, κι επομένως, όταν ήρθε μια νέα κακοκαιρία, στις 25-26 Φεβρουαρίου, η -Ωκεανίς- την αποτελείωσε. Ήταν κορεσμένη όλη η έκταση.
Η τελευταία κακοκαιρία έφερε όγκους εδάφους, πετρωμάτων, μεγάλες καταστροφές. Κατολισθήσεις τεράστιες. Πρώτη φορά έπεσαν γέφυρες, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο.
Όπως δεν είναι συνηθισμένο, τα νερά των ποταμών, να πέφτουν σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, να τις καταστρέφουν, να τις εξαφανίζουν, να ξεριζώνουν δένδρα.
–Λέγαμε πως θα ερημοποιηθεί η Κρήτη παλαιότερα..
–Τώρα μιλάμε, για την Ανατολική Κρήτη, που έχει ένα άλλο κλίμα από την Δυτική.
Μιλάμε ακόμη και για έργα που δεν υπήρχε περίπτωση ποτέ να αποδώσουν, με το ρεκόρ βροχής που έχουμε φέτος να ξεπερνά κάθε προσδοκία.
Αυτή η χρονιά, ήταν εκτός, «μεταβλητότητας του κλίματος» ήταν ένα πολύ ακραίο γεγονός. Δεν έχει ξανασυμβεί κάτι τέτοιο. Δεν μπορεί τα μεγαλύτερα ύψη βροχής του Φεβρουαρίου, να είναι τριπλάσια του μέγιστου που έχουν σημειωθεί όλες τις εποχές στην περιοχή. Μιλάμε για εντελώς ακραίο γεγονός και προκάλεσε αυτές τις καταστροφές.
Επανέρχομαι, στο ότι, αυτό που τονίζω σε αυτή την περίπτωση είναι ότι πρέπει να δούμε, ποια έργα στρατηγικά να γίνουν.
Τουλάχιστον να βοηθούν όταν συμβαίνουν τέτοιου είδους ακραία φαινόμενα. Όταν και όποτε αυτά συμβαίνουν. Όταν έρχονται βροχές και καταιγίδες να μην συμβαίνουν τέτοιας έκτασης ζημιές.
Στα Χανιά, ένας λόγος που έγιναν οι ζημιές ήταν ότι δεν υπήρχαν έργα στα ορεινά, ώστε να μπορέσουν να συγκρατήσουν το νερό της απορροής. Αν υπήρχαν φράγματα, δεξαμενές και άλλα έργα αποθήκυεσης θα μπορούσαν να συγκρατήσουν κάποιους όγκους νερού. Να γλιτώσει η πεδινή ζώνη από τους μεγάλους όγκους νερού.
Σκεφθείτε μόνο ο Ταυρωνίτης και ο Κερίτης , τα δύο πιο μεγάλα, ποτάμια «μετέφεραν» στην παραλία, περίπου 80 εκατομμύρια κυβικά νερού. Αν λοιπόν στα ορεινά των Λευκών Ορέων, στις λεκάνες απορροής δηλαδή των δύο αυτών ποταμών, είχαμε κάποια έργα αποθήκευσης, τα πράγματα θα ήταν καλυτερα στην πεδινή ζώνη.
Τέτοια έργα σχεδιάζονται τώρα στην περιφέρεια , και πρέπει να προχωρήσουν.
– Θα πρέπει να γίνουν και άλλα έργα στην περιοχή;
-«Ναι. Πρέπει να γίνουν, έργα διευθέτησης, μικρά φραγματάκια με εμπόδια στα ορεινά, Να σχεδιαστούν συστηματικά και σε ένα πλαίσιο που να προτείνει έργα, τα οποία θα λειτουργούν συμπληρωματικά. Να μην αντιστρατεύεται το το άλλο.
Χρειάζεται ένα πλαίσιο στρατηγικό, να επιλεγούν τα έργα με περιβαλλοντικά κριτήρια».
-Που βρισκόμαστε σήμερα, σε ότι αφορά το θέμα «Νερό¨, κ. Τσακίρη;
-«Θα έλεγε κανείς ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις σε σχέση με τους στόχους των Ηνωμένων Εθνών τα γνωστά Milleniumgoals, με κάποιους από τους στόχους να αναφέρονται ξεκάθαρα στα νερά.
Βέβαια οι στόχοι των ΗΕ είναι η πρόσβαση των ανθρώπων σε καλής ποιότητας νερό, ως κοινωνικό αγαθό και σε συνθήκες υγιεινής. Έχουν γίνει πολλά προφανώς χρειάζεται και άλλη προσπάθεια με πιο ολοκληρωμένο τρόπο.
Η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί, κάποιοι στόχοι έχουν ήδη επιτευχθεί.
Πάμε καλά γενικώς, αλλά η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί για πολλούς λόγους, όχι μόνο για ανθρωπιστικούς λόγους , αλλά και ωφελιμιστικά για το δυτικό κόσμο να μην δέχεται ρεύματα μεταναστών από χώρες που δεν έχουν επαρκείς υδατικούς πόρους».
Μετανάστες… κλιματικής αλλαγής!
Στο σημείο αυτό, ο κ. Γιώργος Τσακίρης, επισημαίνει:
«Η κλιματική αλλαγή χτυπάει πιο πολύ τις πιο αδύναμες χώρες και χώρες που βρίσκονται σε κρίση με το νερό, επομένως μια επιπλέον επιβάρυνση που μπορεί να προέλθει, είτε από την αύξηση της θερμοκρασίας, είτε από την μείωση των βροχοπτώσεων, αυτό και μόνο μπορεί να την καταστήσει εντελώς ανίκανη να αντιμετωπίσει προβλήματα.που έχουν σχέση με το νερό.
Επομένως η κλιματική αλλαγή, χτυπάει κυρίως τις φτωχές και αδύναμες χώρες»
-Εμείς είμαστε στις χώρες αυτές;
-«Εμείς δεν ανήκουμε σε αυτές τις χώρες, είμαστε από τις πλεονεκτικές χώρες του πλανήτη. Έχουμε βέβαια μια ανισοκατανομή νερού. Έχουμε κάποιες περιοχές με νερό κι άλλες με πολλά προβλήματα».
Τα άνυδρα νησιά
«Τα άνυδρα νησιά έχουν πρόβλημα. Βέβαια γίνονται κάποια έργα αφαλάτωσης, αλλά σε κάποιες περιοχές που έχει αυξηθεί ο τουρισμός τα πράγματα εξακολουθούν να είναι δύσκολα.
Η χρονιά αυτή θα κυλίσει χωρίς προβλήματα παρά την αναμενόμενη αύξηση του τουρισμού, και περιμένουμε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του τουρισμού, επομένως μεγαλύτερη κατανάλωση νερού, λόγω του ότι η χρονιά αυτή ήταν πάρα πολύ καλή, από πλευράς βροχοπτώσεων, δεν θα έχουμε ιδιαίτερα προβλήματα, όπως άλλες χρονιές με ανομβρία και παρατεταμένη ξηρασία.
Βέβαια, δεν έχουν λυθεί τα προβλήματα των άνυδρων νησιών και η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί».
Το μήνυμα του Ομότιμου Καθηγητή του Ε. Μ. Π. κ. Γιώργου Τσακίρη:
«Θα έλεγα στην διαχείριση του νερού να επικρατεί σύνεση και λογική. Όχι υπερβολές, πάντα με πρόνοια για το μέλλον. Να έχουμε πάντα στο μυαλό μας, διάφορα σχέδια που να μας βοηθούν σε περιπτώσεις που τα πράγματα δυσκολεύουν. Έργα με σύνεση και λογική».
με Αριθμό Μητρώου 12691
