Τις τελευταίες δεκαετίες, η Ευρώπη παρουσίασε πτωτική τάση στον ετήσιο αριθμό των θανάτων. Η τάση αυτή, όχι μόνο δεν παρουσιάστηκε κατά την περίοδο της οικονομικής ύφεσης που άρχισε το 2008, αλλά και αυξήθηκε ακόμα περισσότερο ο ρυθμός της πτώσης!
Αυτή η επιτάχυνση αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα μιας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications και η οποία πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης.
Σκοπός της μελέτης ήταν να εξακριβωθεί αν η θνησιμότητα στην Ευρώπη σχετίζεται με τη οικονομία, δηλαδή εάν η πτωτική πορεία της θνησιμότητας επιταχύνεται ή επιβραδύνεται κατά τη διάρκεια περιόδων οικονομικής ύφεσης. Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα σχετικά με την ημερήσια θνησιμότητα και τις μεταβολές του κατά κεφαλή ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) σε 140 περιφέρειες σε 15 ευρωπαϊκές χώρες για την περίοδο 2000-2010.
Η στατιστική ανάλυση του συνόλου δεδομένων δεν επέδειξε μόνο επιτάχυνση της μείωσης της θνησιμότητας κατά τη διάρκεια των ετών ύφεσης, αλλά αποκάλυψε επίσης ότι η τάση για μείωση της θνησιμότητας ήταν πιο έντονη στις χώρες και περιοχές όπου η ύφεση ήταν πιο σοβαρή.
Οι συγγραφείς αναφέρουν διάφορους παράγοντες για να εξηγήσουν αυτή τη συσχέτιση μεταξύ της οικονομικής ύφεσης και της ταχύτερης μείωσης της θνησιμότητας. Σύμφωνα με τον Joan Ballester, ISGlobal επικεφαλής ερευνητή “Οι περίοδοι μακροοικονομικής ύφεσης συνδέονται με χαμηλότερα επίπεδα ρύπανσης και με λιγότερα ατυχήματα στο χώρο εργασίας και στους δρόμους.
Αυτοί είναι οι παράγοντες που είναι πιθανότερο να έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή επιτάχυνση της μείωσης της θνησιμότητας.Η κατανάλωση οινοπνεύματος και καπνού πέφτει επίσης κατά τη διάρκεια περιόδων μεγαλύτερης λιτότητας, όπως και οι επικρατούντες καθιστικός τρόπος ζωής και η παχυσαρκία.
Ενώ οι υποκείμενοι μηχανισμοί δεν έχουν ακόμη καθιερωθεί, τα ευρήματα μερικών μελετών επισημαίνουν επίσης την επιρροή άλλους παράγοντες, όπως το άγχος της εργασίας και το γεγονός ότι οι υγιείς συνήθειες απαιτούν χρόνο, κάτι λιγότερο διαθέσιμο σε ένα άτομο που εργάζεται σε εργασία πλήρους απασχόλησης. ”
Η μελέτη διαπίστωσε σημαντικές διαφορές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για παράδειγμα, στην Ισπανία, όπου ο δείκτης θνησιμότητας μειωνόταν με ρυθμό 2% ετησίως πριν από την οικονομική κρίση, ο αντίκτυπος της ύφεσης ήταν αξιοσημείωτος και η θνησιμότητα άρχισε να μειώνεται με ρυθμό 3% ετησίως.
Στη Γερμανία, αντίθετα, όπου η ύφεση ήταν βραχεία και λιγότερο σοβαρή, η ετήσια πτώση της θνησιμότητας μειώθηκε από 2,4% ετησίως σε 0,7%.
Η μελέτη έλαβε επίσης υπόψη τις ημερήσιες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν καθ ‘όλη τη διάρκεια της μελέτης για να διαπιστωθεί εάν οι παρατηρούμενες τάσεις επηρεάστηκαν από τις εποχές.
“Η στατιστική ανάλυση αποκάλυψε ότι η σχέση μεταξύ των μεταβολών του ΑΕΠ και της θνησιμότητας επιταχύνθηκε κατά τους ψυχρότερους μήνες του έτους, μια ένδειξη ότι οι αιτίες θανάτου μπορεί να εξαρτώνται σε κάποιο βαθμό από την εποχή“, εξηγεί ο Xavier Rodó, επικεφαλής του κλίματος του ISGlobal και Πρόγραμμα Υγείας και καθηγητής ICREA.
με Αριθμό Μητρώου 12691
