Στη Βουλή νομοσχέδιο για τις περιοχές Natura – ποιες είναι οι βασικές ρυθμίσεις

«Νοικοκύρεμα» επιχειρείται στους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ) με το νομοσχέδιο υπό τον τίτλο «Οργάνωση και λειτουργία Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών» που καταθέτει στη Βουλή το υπουργείο Περιβάλλοντος.

της Τέτης Ηγουμενίδη
tetiigoumenidi@gmail.com

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος Σωκράτη Φάμελλο με τις νέες ρυθμίσεις οι ΦΔΠΠ γίνονται βασικό εργαλείο διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, η χώρα ανεβαίνει βαθμίδες στον χάρτη των ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών πολιτικών, ενώ σε συνδυασμό με την πρόσφατη Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τη διεύρυνση των προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura ξεκαθαρίζει το θέμα της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) ωστόσο δεν έχει προβεί σε εκτίμηση για την οικονομική αποτύπωση της πολιτικής του στο συγκεκριμένο τομέα, κάτι που θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θα αποτελούσε κίνητρο στις τοπικές κοινωνίες με εγγύτητα στις προστατευόμενες περιοχές να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες που ανοίγονται από την οργάνωση που επιχειρείται.

Αναλυτικότερα, στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η κάλυψη του συνόλου των περιοχών του δικτύου Natura 2000 της χώρας (99,78%, 445 από τις 446 περιοχές) με ενιαίο τρόπο, με την ένταξή τους στη χωρική αρμοδιότητα ΦΔΠΠ μέσω (α) της επέκτασης των περιοχών ευθύνης των υφιστάμενων 28 ΦΔΠΠ και (β) της ίδρυσης 8 νέων ΦΔΠΠ.

Η μόνη περιοχή που προς το παρόν δεν εντάσσεται σε ΦΔΠΠ είναι η χερσόνησος του Άθωνος, για την οποία στην παρ. 6 του άρθρου 3 του παρόντος σχεδίου νόμου αναφέρεται ότι «Κάθε σχετικό θέμα με την προστασία, διαχείριση και παρακολούθηση της προστατευόμενης περιοχής του δικτύου Natura 2000 με κωδικό GR1270003 (Χερσόνησος Άθω) ρυθμίζεται από τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 105 του Συντάγματος και του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους».

Οι ΦΔΠΠ είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ), εποπτευόμενα από το ΥΠΕΝ. Η δράση τους είναι κοινωφελούς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και το έργο τους είναι η διοίκηση και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, με έμφαση στην προστασία της φύσης και του τοπίου, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Για τη λειτουργία τους συνεργάζονται με τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες και βασίζονται στην τοπική διαβούλευση.

Συνοπτικά, με το σχέδιο νόμου:

1. Ρυθμίζεται η χωρική αρμοδιότητα των ΦΔΠΠ στις 445 από τις 446 περιοχές του δικτύου Natura 2000 της χώρας.

2. Συγκροτούνται μικρότερα και αποδοτικότερα σχήματα διοίκησης (επταμελή ΔΣ).

3. Δίνεται η δυνατότητα σύστασης άμισθων συμβουλευτικών επιτροπών για την υποβοήθηση του έργου των ΔΣ και των ΦΔΠΠ συνολικά.

4. Επικαιροποιείται το έργο των ΦΔΠΠ και οι αρμοδιότητες των διοικητικών τους συμβουλίων, με έμφαση στα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης και διαβούλευσης, παράλληλα με την περιβαλλοντική προστασία και διαχείριση.

5. Συνεχίζεται η απασχόληση των υφιστάμενων εργαζομένων των ΦΔΠΠ, με παράταση των συμβάσεων τους μέχρι την ανάρτηση οριστικών πινάκων όσων προσληφθούν μέσω διαγωνισμών του ΑΣΕΠ για οκτάμηνες συμβάσεις (εντός του 2018, έτος για το οποίο ισχύουν περιορισμοί στις προσλήψεις και δεν είναι δυνατό να λάβουν χώρα διαγωνισμοί του ΑΣΕΠ για συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου).

6. Προβλέπονται οι πόροι των ΦΔΠΠ, με ειδικές αναφορές σε πιστώσεις που εγγράφονται στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΝ για πρώτη φορά στα χρονικά.

7. Τίθενται διαδικασίες αξιολόγησης του προσωπικού και του έργου των ΦΔΠΠ συνολικά, σε ετήσια βάση.

8. Ρυθμίζονται εκκρεμότητες επί οργανωτικών ζητημάτων και επί της  λειτουργίας των ΦΔΠΠ (σχετικά με το ωράριο λειτουργίας, την κάλυψη οδοιπορικών, εξόδων για καύσιμα κ.ά.).

Στο εν λόγω νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και ρυθμίσεις νομιμοποίησης υφιστάμενων χιονοδρομικών κέντρων σε περιοχές Natura, camping σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα και έγκρισης έργων υποδομών και ύδρευσης σε περιοχές Natura.

Μεταξύ άλλων δίνεται η δυνατότητα σε υφιστάμενα χιονοδρομικά που λειτουργούσαν σε εκτάσεις που εκ των υστέρων χαρακτηρίστηκαν ως περιοχές Νatura να νομιμοποιήσουν τη λειτουργία τους με το περιθώριο που έχουν να ορίζεται σε τρία χρόνια.

Επίσης από το 2003 έχει τεθεί εκτός δασικής νομοθεσίας η δυνατότητα χωροθέτησης νέων camping σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα. Με την προτεινόμενη διάταξη στο νομοσχέδιο παρέχεται η δυνατότητα σε υφιστάμενα camping σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, ακόμα και σε περιοχές Νatura, να προβούν σε διαδικασία νομιμοποίησης.

Επιμέρους στόχος της διάταξης είναι η εξαγγελθείσα παρέμβαση του ΥΠΕΝ για την αδειοδότηση του camping της Σαμοθράκης, ως μια επιπλέον βοήθεια της Πολιτείας στην αποκατάσταση της λειτουργίας του νησιού, μετά από τις καταστροφικές πλημμύρες.

Ακόμη, προβλέπεται και η έγκριση για έργα ύδρευσης σε περιοχές Νatura καθώς διαπιστώθηκε ότι Δήμοι και υπηρεσίες, σε νησιά όπως η Θάσος και η Σαμοθράκη, τα οποία κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους είναι χαρακτηρισμένα ως περιοχές του Δικτύου Natura 2000, δεν δύνανται να προβούν στην κατασκευή έργων υποδομής.

Ο κ. Φάμελλος κατά την σχετική ενημέρωση των Μέσω Ενημέρωσης είπε ότι το προσεχές διάστημα ξεκινά η εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών που θα συνοδεύονται από σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων για τις χρήσεις γης και Σχέδια Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών.

“Οριοθετούμε τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας, τις μετατρέπουμε σε αναπτυξιακό εργαλείο, ικανοποιούμε ευρωπαϊκές υποχρεώσεις και δημιουργούμε εν τέλει Φορείς στους οποίους συμμετέχει σε μεγάλο βαθμό η τοπική κοινωνία, ενισχύοντας την τοπική οικονομία», σημείωσε σχετικά.

Δεν παρέλειψε ακόμη να μιλήσει για τη σπουδαιότητα που έχει για το ΥΠΕΝ ο τομέας της φύσης και της βιοποικιλότητας, όπως αποδεικνύεται μέσα από πέντε παρεμβάσεις: την αλλαγή του οργανογράμματος στο ΥΠΕΝ και τη δημιουργία της σχετικής Διεύθυνσης, την έγκριση του προγράμματος LIFE IP, του πρώτου ολοκληρωμένου προγράμματος για την Ελλάδα στον τομέα της Φύσης και Βιοποικιλότητας ύψους 17 εκ. ευρώ, την ολοκλήρωση και κύρωση του καταλόγου χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών του δικτύου Natura όλης της χώρας, ικανοποιώντας μεταξύ άλλων και σημαντικές υποχρεώσεις της χώρας και βέβαια το νέο νομοσχέδιο για τους ΦΔΠΠ.