Τέλος στα οδοντιατρικά σφραγίσματα υδραργύρου από τον Ιούλιο του 2018

Σύμφωνα με Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον Ιούλιο  του 2018 αρχίζει η απαγόρευση σε οδοντιατρικά σφραγίσματα υδραργύρου, «μαύρα σφραγίσματα», τα οποία θα καταργηθούν  οριστικά  το 2030.

Γράφει ο Νίκος Κατσαρός – Πρώην Πρόεδρος ΕΦΕΤ, Διευθυντής Τμήματος Βιοϊατρικής New York College, Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ

 Συγκεκριμένα από την 1^η Ιουλίου 2018 καταργούνται τα οδοντιατρικά σφραγίσματα υδραργύρου σε:

• Παιδιά κάτω των 15 ετών
• Έγκυες γυναίκες
• Θηλάζουσες μητέρες

Επίσης από τον Ιούλιο του 2019 κάθε χώρα μέλος θα υποβάλει σχέδιο οριστικής κατάργησης των σφραγισμάτων υδραργύρου μέχρι το 2030.

Τα σφραγίσματα υδραργύρου χρησιμοποιούνται για περισσότερο από 150 χρόνια. Όμως με την πρόοδο της επιστήμης διαπιστώθηκε ότι από τα σφραγίσματα υπό μορφή ατμού ελευθερώνεται ο υδράργυρος ο οποίος εισπνεόμενος από τους πνεύμονες απορροφάται από το αίμα και προσβάλει τα διάφορα όργανα του σώματος. Ο ατμός υδραργύρου ο οποίος ελευθερώνεται εξαρτάται από τον αριθμό των σφραγισμάτων, το είδος της τροφής, τις διατροφικές συνήθειες, τα ποτά, το νερό, τα αναψυκτικά, το μάσημα τσίχλας, το βούρτσισμα των δοντιών,το τρίξιμο των δοντιών κ.ά. Το ποσοστό υδραργύρου μπορεί να ανιχνευθεί στο αίμα, στα ούρα ή στα κόπρανα.

Το σφράγισμα υδραργύρου ,είναι ένα μίγμα μετάλλων που περιέχει περίπου 50% υδράργυρο και το υπόλοιπο διάφορα άλλα μέταλλα, όπως άργυρο, κασσίτερο, χαλκό κ.ά. Τα μίγματα υδραργύρου με άλλα μέταλλα ονομάζονται κράματα. Ο υδράργυρος έχει αθροιστικές ιδιότητες, δηλαδή συσσωρεύεται στον οργανισμό απ΄ όπου αποβάλλεται με πολύ αργούς ρυθμούς.

Η Έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τα σφραγίσματα υδραργύρου αναφέρει «Ο υδράργυρος είναι πολύ τοξικός και προκαλεί σοβαρές βλάβες στην υγεία. Περίπου 80% του εισπνεόμενου υδραργύρου  απορροφάται από το αίμα δια μέσου των πνευμόνων ,προκαλώντας βλάβες στους πνεύμονες, τα νεφρά, το νευρικό σύστημα ,το πεπτικό, το αναπνευστικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία από εκτεταμένη έκθεση στον υδράργυρο περιλαμβάνουν, τρεμούλιασμα, περιορισμένη όραση και ακοή, παράλυση, αϋπνία, συναισθηματική αστάθεια, προβληματική ανάπτυξη του εμβρύου, ελλειμματική προσοχή και αναπτυξιακά προβλήματα κατά την παιδική ηλικία» .Επίσης οι ατμοί υδραργύρου λόγω της νευροτοξικότητος των έχουν θεωρηθεί ύποπτοι για τις νόσους Parkinson, Altshaimer και σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Δυστυχώς υδράργυρο δεν προσλαμβάνουμε μόνο από τα σφραγίσματα, αλλά και από τον αέρα,το νερό και τα τρόφιμα. Μία κατηγορία ψαριών τα καρχαριοειδή, γαλέος, σολομός, τόνος και ξιφίας έχουν βρεθεί να περιέχουν υδράργυρο.  Σε όσους έχουν σφραγίσματα υδραργύρου συνιστάται σε καμιά περίπτωση να μην τα αφαιρέσουν και σε όσους πρόκειται να σφραγίσουν κάποιο δόντι να συμβουλευθούν τον οδοντίατρο για «λευκό σφράγισμα» από πορσελάνη ή ρητίνη. Αυτό αναφέρει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στην έκθεση του για τα  οδοντικά σφραγίσματα «μακριά από τα σφραγίσματα υδραργύρου και επιλογή πορσελάνης ή ρητίνης».

Η Νορβηγία, η Σουηδία και η Δανία έχουν απαγορεύσει τα σφραγίσματα υδραργύρου από το 2009. O Καναδάς και η Αυστραλία έχουν επίσης πάρει μέτρα να μειώσουν την χρήση σφραγισμάτων υδραργύρου. Στις ΗΠΑ ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA} έχει  επανειλημμένα  γνωματεύσει ότι τα σφραγίσματα υδραργύρου δεν εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία των πολιτών, παρά τις αντιδράσεις μεγάλου μέρους της επιστημονικής κοινότητος κυρίως ακαδημαϊκών και καταναλωτικών οργανώσεων, αλλά και προς μεγάλη ικανοποίηση των βιομηχανιών που χρησιμοποιούν υδράργυρο και της Ομοσπονδίας Οδοντιάτρων.

Η μόλυνση του περιβάλλοντος από τον υδράργυρο προέρχεται από τις βιομηχανίες, την καύση ορυκτών για την παραγωγή ενέργειας και τα εργαστήρια  οδοντοτεχνιτών  και οδοντιατρείων. Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο καταναλώνονται 350 τόνοι υδραργύρου για την κατασκευή σφραγισμάτων. Αυτός ήταν και ο λόγος που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία ψήφισε το μέτρο αυτό. Επίσης στην Ε.Ε. ισχύουν η Αρχή της Προφύλαξης και η Αρχή της Πρόληψης, Με βάση τις ίδιες αυτές αρχές τον Μάρτιο του 2011 αποσύρθηκαν από την Ε.Ε.. πάνω από 600.000.000 υδραργυρικά θερμόμετρα, αφού προηγούμενα είχαν αποσυρθεί από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία. Η αιτία ήταν: όταν σπάσει ένα θερμόμετρο υδραργύρου οι ατμοί του εισπνέονται από τους γύρω.