Αντικείμενο του έργου είναι η εκπόνηση προμελέτης και οριστικής μελέτης για την αποτελεσματική άρδευση και στράγγιση της περιοχής των Τεναγών. Συγκεκριμένα, η προς εκπόνηση προμελέτη και οριστική μελέτη θα γίνει με βάση τη σχετική Προκαταρκτική Μελέτη που έχει εκπονήσει η Περιφέρεια Α.Μ.Θ.
Θα εξετασθούν παραλλαγές ή εναλλακτική λύση διαδρομής και εκβολής ώστε να τεκμηριώνεται τεχνικοοικονομικά και περιβαλλοντικά η λύση της προμελέτης.
Το σύνολο των προς μελέτη έργων εξασφαλίζουν:
1. την αποτελεσματική στράγγιση καθ ‘όλη τη διάρκεια του έτους ώστε να μεγιστοποιηθεί η καλλιεργητική περίοδος
2. την άρδευση της περιοχής με χρήση των υδάτων στράγγισης κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό ώστε αφενός να επιτυγχάνονται υψηλές καλλιεργητικές αποδόσεις αφετέρου να περιορίζονται οι ανάγκες για επιπλέον αρδευτικά συστήματα
3. τη λειτουργική τους αξιοπιστία σε βάθος 50-ετίας με δεδομένο ότι η περιοχή θα συνεχίσει να καθιζάνει.
4. την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την επίτευξη της οικολογικής ισορροπίας της ευρύτερης περιοχής, περιλαμβανομένης και της θαλάσσιας εκβολής.
Τεχνική περιγραφή του προς μελέτη έργου
Τα Τενάγη των Φιλίππων ευρίσκονται στο νοτιοανατολικό άκρο της πεδιάδας της Δράμας και καταλαμβάνουν συνολική έκταση 88 km2. Από αυτά, τα 62 km2 ανήκουν στην Περιφερειακή ενότητα Καβάλας, τα 20km2 στην Περιφερειακή ενότητα Δράμας και τα υπόλοιπα 6km2 στην Περιφερειακή ενότητα Σερρών.
Η συνολική έκταση της λεκάνης απορροής των τεναγών ανέρχεται σε 308 km2. Από την έκταση αυτή τα 118km2 είναι καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Τα Τενάγη των Φιλίππων ήταν ένα έλος έκτασης 100,000 στρεμμάτων το οποίο αποξηράνθηκε τη δεκαετία του 1930 αποδίδοντας σε τοπικούς ακτήμονες εδάφη υψηλής αποδοτικότητας. Κατασκευάστηκαν μια σειρά από έργα όπως η κεντρική αποστραγγιστική τάφρος, δευτερεύουσες στραγγιστικές τάφροι, η διευθέτηση του χειμάρρου Δοξάτου, οι διώρυγες Βαλτοχωρίου & Δάτου καθώς και το ρυθμιστικό φράγμα Συμβολής.
Αποδέκτης των χειμάρρων της λεκάνης των Τεναγών είναι η τεχνητή τάφρος των Φιλίππων μήκους 29km. Αυτή αρχίζει από την περιοχή των Αμισιανών στο ύψος της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης- Καβάλας και εκβάλλει στον Αγγίτη ποταμό στο ύψος του οικισμού της Συμβολής και αυτός με τη σειρά του στον ποταμό Στρυμόνα και τελικά στη θάλασσα.
Από την αποξήρανσή τους κι έπειτα και λόγω της σύνθεσης του εδάφους, που είναι τύρφη δηλαδή άνθρακας νεαρής ηλικίας, η στάθμη επιφανείας του συνεχώς υποβιβάζεται εξαιτίας του φαινομένου που ονομάζεται συνίζηση.
Στο κέντρο των Τεναγών Φιλίππων η τύρφη (άνθρακας) έχει πάχος πάνω από 100μ. και επομένως με την πάροδο του χρόνου γίνονται εμφανή τα προβλήματα της καθίζησης των εδαφών.
Συνολικά από το 1932 που έγιναν τα έργα αποστράγγισης, ο υποβιβασμός της στάθμης του επιφανειακού εδάφους ξεπερνά κατά περιοχές τα 6.0m. Η συνίζηση έχει φτάσει πλέον σε τέτοιο σημείο που τα υφιστάμενα στραγγιστικά έργα δεν μπορούν να λειτουργήσουν αφού οι στάθμες τους είναι ψηλότερα από τα εδάφη που πρέπει να στραγγίζουν με συνέπεια μεγάλα τμήματά των Τεναγών να κατακλύζονται από νερά τους χειμερινούς μήνες και να μην είναι δυνατή η καλλιέργειά τους. Σήμερα πάνω από 20% των εδαφών πλημμυρίζουν κατά τους χειμερινούς μήνες ακυρώνοντας την καλλιεργητική τους ικανότητα.
Με βάση τη σχετική προκαταρκτική μελέτη της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Π.Α.Μ.Θ.), η συνολική μέγιστη συνίζηση το 2115 θα είναι της τάξης των 9.0m ως προς την στάθμη προ της αποξήρανσής τους στα 1932. Ταυτόχρονα η επιπλέον συνίζηση ως προς το 2001 αναμένεται ότι θα είναι κατά μέγιστο 3.5m.
Ο ανησυχητικός ρυθμός της πορείας της συνίζησης, μετά την αποξήρανση των Τεναγών δείχνει ότι ο τρόπος διαχείρισης της υπόγειας στάθμης του νερού και των εφαρμοζόμενων πρακτικών άσκησης της γεωργίας δεν είναι αυτός που απαιτεί το φυσικό σύστημα της περιοχής και η συμβίωση του συστήματος με τον άνθρωπο δεν είναι αρμονική.
Επιπλέον η διαρκής αύξηση του ποσοστού της έκτασης των Τεναγών που πλημμυρίζουν εξαιτίας της συνίζησης, οδηγεί σε διαρκή μείωση του συνολικού παραγόμενου μικτού γεωργικού εισοδήματος. Με βάση τη σχετική προκαταρκτική μελέτη της Π.Α.Μ.Θ., σήμερα οι απώλειες εισοδήματος σε σχέση με την πλήρη αξιοποίηση των εδαφών στα Τενάγη είναι στα 2.5 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως. Μέσα στην επόμενη δεκαετία με τους ρυθμούς εξέλιξης του φαινομένου οι απώλειες αναμένεται να φτάσουν στα 10 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως.
με Αριθμό Μητρώου 12691
