Μια μελλοντική αύξηση της θερμοκρασίας του Νότιου Ωκεανού που προκαλείται από την αύξηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα μπορεί να διαταράξει σοβαρά τη σταθερότητα του πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής.
Το αποτέλεσμα θα είναι η αύξηση της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας κατά αρκετά μέτρα.
Η Ανταρκτική και τη Γροιλανδία καλύπτονται από στρώματα πάγου, που μαζί αποθηκεύουν περισσότερο από τα δύο τρίτα του παγκόσμιου γλυκού νερού. Καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, λιώνουν οι μάζες πάγου, κατά συνέπεια η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει και απειλεί τις παράκτιες περιοχές.
Σύμφωνα με τα επιστημονικά ευρήματα, η Ανταρκτική ήδη σήμερα συμβάλλει στην ετήσια άνοδο της στάθμης της θάλασσας με 0,4 χιλιοστά. Ωστόσο, η πιο πρόσφατη έκθεση αξιολόγησης κόσμο του κλίματος (IPCC 2013) επεσήμανε ότι η ανάπτυξη των μαζών πάγου στην Ανταρκτική δεν είναι ακόμη επαρκώς κατανοητή.
Οι ερευνητές – μοντελιστές κλίματος του Ινστιτούτο Alfred Wegener, ανέλυσαν τις αλλαγές στο φύλλο πάγου της Ανταρκτικής κατά την τελευταία μεσοπαγετωνική περίοδο και εφάρμοσαν τα ευρήματά τους σε μελλοντικές προβλέψεις.
“Αν η θερμοκρασία των ωκεανών αυξάνεται κατά περισσότερο από δύο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με σήμερα, το θαλάσσιο φύλλο πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής θα χαθεί ανεπιστρεπτί. Αυτό στη συνέχεια θα οδηγήσει σε σημαντική Ανταρκτική συμβολή στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας περίπου τριών έως πέντε μέτρα », εξηγεί ο Johannes Sutter επιστήμονας για το κλίμα του AWI.
Η αύξηση αυτή, όμως, θα συμβεί μόνο αν η κλιματική αλλαγή συνεχιστεί ως έχει μέχρι σήμερα. Οι ερευνητές κάνουν αυτές τις εκτιμήσεις με βάση το μοντέλο προσομοίωσης.
“Λαμβάνοντας υπόψη ένα business-as-usual σενάριο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η κατάρρευση της Δυτικής Ανταρκτικής μπορεί να προχωρήσει πολύ γρήγορα και οι μάζες πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής θα μπορούσαν να εξαφανιστεί εντελώς μέσα στα επόμενα 1.000 χρόνια”, λέει ο Johannes Sutter, κύριος συγγραφέας της μελέτης, ο οποίος έχει μόλις ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή για το θέμα αυτό.
«Ο βασικός στόχος της μελέτης είναι να κατανοήσουμε τη δυναμική της Δυτικής Ανταρκτικής κατά την τελευταία μεσοπαγετωνική περίοδο και τη σχετική άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Έχει ένα μυστήριο μέχρι τώρα πώς ήρθε η εκτιμώμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας από το σύνολο των περίπου επτά μέτρων περίπου κατά την τελευταία μεσοπαγετωνική περίοδο. Επειδή άλλες μελέτες δείχνουν ότι η Γροιλανδία μόνη της δεν θα μπορούσε να το κάνει “, προσθέτει ο καθηγητής Gerrit Lohmann, επικεφαλής του ερευνητικού έργου.
Τα νέα ευρήματα σχετικά με τη δυναμική του φύλλου πάγου επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με το πώς το στρώμα πάγου θα μπορούσε να συμπεριφερθεί στον απόηχο της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του μοντέλου, οι μάζες πάγου έχουν συρρικνωθεί σε δύο φάσεις.
Η πρώτη φάση οδηγεί σε υποχώρηση από τα “ράφια” του πάγου, οι μάζες πάγου που επιπλέουν στον ωκεανό στην παράκτια περιοχή της Ανταρκτικής σταθεροποιούν τα μεγάλα συστήματα του παγετώνας της Δυτικής Ανταρκτικής. Εάν τα “ράφια” πάγου χαθούν, οι μάζες πάγου και οι παγετώνες της ενδοχώρας επιταχυνθούν η ροή του πάγου στους ωκεανούς θα αυξηθεί.
Εάν η θερμοκρασία των ωκεανών συνεχίσει να αυξάνεται ή εάν η γραμμή γείωσης της ενδοχώρας του πάγου φτάσει σε μια απότομη άνοδο κάτω από την επιφάνεια, οι παγετώνες θα συνεχίσουν να υποχωρούν ακόμη και τελικά αυτό θα οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση του πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής.
Οι επιστήμονες του κλίματος χρησιμοποίησαν δύο μοντέλα στη μελέτη τους. Ένα μοντέλο κλίματος, που περιλαμβάνει διάφορα εξαρτήματα του συστήματος της Γης, όπως η ατμόσφαιρα, τους ωκεανούς και τη βλάστηση, και ένα μοντέλο δυναμικής πάγου που περιλαμβάνει όλα τα βασικά συστατικά ενός φύλλου πάγου.
Πηγή: Institute, Helmholtz Centre for Polar and Marine Research
με Αριθμό Μητρώου 12691
