Οι τριβές μεταξύ των δυτικών κρατών και της Ρωσίας μπορεί στο εγγύς μέλλον να θυμίσουν ψυχροπολεμικές καταστάσεις περασμένων δεκαετιών, προειδοποιούν διεθνείς αναλυτές με αφορμή το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική καθώς προσφέρει νέες ευκαιρίες στις γύρω χώρες, ανοίγοντας νέες εμπορικές οδούς στον ωκεανό και παρέχοντας πρόσβαση σε ανεκμετάλλευτα υπεράκτια κοιτάσματα πετρελαίου.
Αντιπρόσωποι των χωρών του Αρκτικού Συμβουλίου θα συναντηθούν την ερχόμενη Πέμπτη στην Καναδική αρκτική πόλη Ικαλουίτ στο νησί Μπάφιν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προεδρεύσουν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, με αντικείμενο τις απειλές αλλά και τις νέες ευκαιρίες που παρουσιάζονται με την κλιματική αλλαγή.
Για τις περισσότερες δυτικές χώρες του συμβουλίου, που περιλαμβάνει τον Καναδά, τις ΗΠΑ, τη Δανία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και την Ισλανδία, αρκετά από τα θέματα επισκιάζονται από τη συγκρουσιακή στάση της Ρωσίας, επίσης μέλος του συμβουλίου.
Τους υπουργούς από τα κράτη μέλη του συμβουλίου θα πλαισιώσουν παρατηρητές από τους αυτόχθονες πληθυσμούς της περιοχής, αλλά και άλλες χώρες που επιθυμούν οικονομική παρουσία στην Αρκτική, όπως η Κίνα.
Έντονο ενδιαφέρον για τις δράσεις του συμβουλίου έχουν εκφράσει και μακρινά, νησιωτικά κράτη όπως το Κιριμπάτι, τα οποία ανησυχούν ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις της τήξης των πάγων.
«Δεν μπορώ να σκεφτώ κανένα άλλο μέρος στον Γη, όπου υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες από την Αρκτική», δήλωσε η γερουσιαστής των ΗΠΑ Λίζα Μουρκόφσκι.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2008 από το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο, η Αρκτική μπορεί να διαθέτει το 13 τοις εκατό των κοιτασμάτων πετρελαίου του πλανήτη που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα, καθώς και το 30 τοις εκατό του παγκόσμιου φυσικού αερίου.
Το λιώσιμο των πάγων δημιουργεί επίσης συντομότερες εναλλακτικές θαλάσσιες διαδρομές μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού, συνδέοντας ευκολότερα τις αγορές στην Ευρώπη και την Ασία.
Προς το παρόν, η πρόσφατη απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου καθιστά λιγότερο ελκυστική μία δαπανηρή εξερεύνηση πετρελαίου στην Αρκτική, ωστόσο ο αριθμός των πλοίων που διασχίζουν το Βερίγγειο Πορθμό είναι ήδη αυξημένος, έχοντας διπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια.
«Οι πολιτικές εντάσεις που βιώνουμε με τη Ρωσία αυτή τη στιγμή ενδεχομένως θα επηρεάσουν την επιθυμία για μεγαλύτερη συνεργασία», παραδέχτηκε η γερουσιαστής Μουρκόφσκι, η οποία υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία της περιοχής και την ανάγκη ισχυροποίησης της αμερικανικής παρουσίας.
Το περασμένο έτος ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες δε συμμετείχαν σε συνάντηση του συμβουλίου στη Μόσχα, στο παρασκήνιο της διαμάχης για την Ουκρανία. Ως φαινομενική απάντηση, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας θα απέχει με τη σειρά του από το ερχόμενο συνέδριο, στέλνοντας τον υπουργό Περιβάλλοντος στη θέση του.