ΣτΕ: αντισυνταγματικό το τέλος για την ατμοσφαιρική ρύπανση

Αντισυνταγματικό έκρινε με δυο αποφάσεις του το ΣτΕ το ειδικό τέλος μείωσης εκπομπών αερίων ρύπων (ΕΤΜΑΕΡ), που εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Το σκεπτικό της απόφασης είναι ότι το τέλος ουσιαστικά αποτελεί φόρο καθώς δεν έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το ΕΤΜΑΕΡ προορίζεται για την αποζημίωση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και το ύψος του επίμαχου ειδικού τέλους καθορίζεται ανά εξάμηνο με αποφάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ).

Το Β΄ Τμήμα του ΣτΕ, αναφέρει ότι «το ανταποδοτικό τέλος διακρίνεται από το φόρο κατά το ότι αποτελεί μεν και αυτό, όπως ο φόρος, αναγκαστική παροχή, καταβάλλεται, όμως, έναντι ειδικής αντιπαροχής ήτοι έναντι ειδικώς παρεχόμενης δημόσιας υπηρεσίας». Σε άλλο σημείο των αποφάσεων, σημειώνεται ότι το ΕΤΜΕΑΡ αποτελεί φόρο και όχι εδικό τέλος και αυτό γιατί το ΕΤΜΕΑΡ «δεν έχει το χαρακτήρα ανταποδοτικού τέλους». Και δεν τον έχει γιατί δεν αποτελεί ειδική αντιπαροχή, αλλά «αποβλέπει στην οικονομική ενίσχυση του ειδικού λογαριασμού του νόμου 2773/1999», με τον οποίο ρυθμίζονται θέματα παραγωγής και συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Ακόμη, το ΣτΕ αναφέρει ότι ο νόμος 4001/2011, ο οποίος αναθέτει στον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής να ορίσει τη μεθοδολογία διαμόρφωσης του ύψους του ΕΤΜΑΕΡ και αφετέρου, παρέχει εξουσιοδότηση στη ΡΑΕ να καθορίσει τον συντελεστή χρέωσης ανά κατηγορία καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας, είναι αντίθετος στο άρθρο 78 παράγραφος 4 του Συντάγματος.

Το άρθρο αυτό του Συντάγματος καθορίζει την έννοια του φόρου και κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί αυτός να επιβληθεί. Κατά συνέπεια, το ΕΤΜΕΑΡ δεν μπορεί να καθοριστεί με υπουργική απόφαση, παρά μόνο με νόμο. Όμως, λόγω της αντισυνταγματικότητας του θέματος, το Β΄ Τμήμα του ΣτΕ παρέπεμψε προς οριστική κρίση το όλο ζήτημα στην Ολομέλεια.

Τέλος, στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχουν προσφύγει πολίτες της Αττικής, όπως και διάφορες εταιρείες, ζητώντας να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η απόφαση της ΡΑΕ, με την οποία καθορίστηκαν οι τιμές του ΕΤΜΕΑΡ για το β΄ εξάμηνο του 2013.