Ερνέστος Τσίλλερ: 187 χρόνια από τη γέννηση του αρχιτέκτονα που σφράγισε την αρχιτεκτονική της Αθήνας και της Ελλάδας (Βίντεο)

Ο Γερμανός Αρχιτέκτονας Ερνέστος Τσίλλερ που γεννήθηκε ακριβώς 187 χρόνια πριν, στις 22 Ιουνίου του 1837, ήρθε στην Ελλάδα σε ηλικία 24 ετών και έβαλε ένα στοίχημα: να αφήσει στο πέρασμά του αληθινά αριστουργήματα που θα στέκουν αιώνια προσδίδοντας στην Αθήνα την αρχιτεκτονική ταυτότητα και αισθητική που η πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους χρειαζόταν!

Σύνταξη:ecozen.gr

Τελικά ο Ερνέστος Τσίλλερ, έγινε ο αγαπημένος αρχιτέκτονας της αστικής τάξης, δημιούργησε τουλάχιστον 500 κτίρια στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, το Αίγιο, το Άργος, το Γύθειο, ενώ άφησε τη σφραγίδα του μέχρι τη Σύρο και τη Μήλο! Αλλά δεν έκανε μόνο αυτό! Έφερε πρώτος στην Ελλάδα τον τεχνητό εξαερισμό και την κεντρική θέρμανση.

Tsiller

Αντικατέστησε τα παντζούρια με ρολά στα μαγαζιά της Αθήνας και κόσμησε τα κτίρια του με χυτοσιδηρά κιγκλιδώματα με σχέδια εμπνευσμένα από τη μυθολογία. Ο Ερνέστο Τσίλλερ είναι ο πρώτος αρχιτέκτονας που χρησιμοποίησε σιδηρά υποστυλώματα στην οικοδομή.

Τα αληθινά αριστουργήματα, στην Αθήνα και ολόκληρη τη Χώρα που φέρουν την υπογραφή του Γερμανού αρχιτέκτοντα Ερνέστου Τσίλλερ:

Ανάκτορο του Διαδόχου (1891-1897), το σημερινό Προεδρικό Μέγαρο[37].
Ιλίου Μέλαθρον, κατοικία του Ερρίκου Σλήμαν (1878-1881), η μελέτη ανήκε εξολοκλήρου στον Τσίλλερ, με εξαίρεση τις εξωτερικές τοιχογραφίες που είναι έργο του ζωγράφου Γιούρι Σούμπιτς. Από το 1998 στεγάζει το Νομισματικό Μουσείο Αθηνών.
Βασιλικό Θέατρο (1895-1901), σήμερα Εθνικό Θέατρο.
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, οικοδομήθηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Λούντβιχ Λάνγκε. Ο Τσίλλερ ήταν ο τρίτος και τελευταίος επιβλέπων του έργου, ενώ πραγματοποίησε σημαντικές αλλαγές στην πρόσοψη του κτιρίου, προσθέτοντας το τετράστυλο ιωνικό πρόπυλο και τις εκατέρωθεν στοές.
Μέγαρο Σταθάτου (1895), ανακαινίστηκε από τον Παύλο Καλλιγά στα τέλη της δεκαετίας του 1970.
Μέγαρο Ανδρέα Συγγρού, στη συμβολή της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας 5 (πρώην οδός Κηφισίας) με την οδό Ζαλοκώστα. Νυν κεντρικό κτίριο του Υπουργείου Εξωτερικών.
Μέγαρο (έπαυλη) του Ανδρέα Συγγρού (1872-1873), στο κτήμα Αναβρύτων, μεταξύ Αμαρουσίου και Κηφισιάς.

Έπαυλη του Νικολάου Θων, η έπαυλη είχε οικοδομηθεί το 1891 εξολοκλήρου πάνω σε σχέδια του Τσίλλερ, στη συμβολή των λεωφόρων Αλεξάνδρας και Κηφισίας. Δεν υπάρχει πια αλλά διασώζεται στο εσωτερικό του περιβόλου της έπαυλης ο Ναός του Αγίου Νικολάου, ένα περίκεντρο νεοκλασικό εκκλησάκι με ημισφαιρικό θόλο, που οικοδομήθηκε περί το 1900 από τον αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά, ο οποίος ήταν νεότερος του Τσίλλερ και επίσης αυλικός.
Η πρώτη βασιλική έπαυλη στο Τατόι (1872-74), καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1916
Μέγαρο Μελά (1874), στην οδό Αιόλου, το μεγαλύτερο αθηναϊκό ιδιωτικό κτίριο της εποχής του, η ανέγερση του οποίου κόστισε 1.000.000 δραχμές.
Το «Petit Palais» ή Μέγαρο Ψύχα (οικία του τραπεζίτη Στέφανου Ψύχα), στην αρχή της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας (1885), κτίριο της Ιταλικής Πρεσβείας
Δημοτικό Θέατρο Αθηνών, στην πλατεία Κοτζιά (1888), γκρεμίστηκε το 1940 μετά από εισήγηση του τότε δημάρχου Αμβροσίου Πλυτά. Αναφέρεται ως έργο παρωχημένης αρχιτεκτονικής.
Ναός του Αγίου Λουκά Πατησίων (1865-1870). Η πρώτη εκκλησία – έργο του Τσίλλερ που κτίστηκε σε νεορωμανικό ρυθμό, εμφανή κυρίως στον τρούλο. Παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με αντίστοιχο ναό στη γενέτειρα του Τσίλλερ στη Γερμανία.
Ναός Αγίου Γεωργίου του Ορφανοτροφείου Χατζηκώνστα στο Μεταξουργείο (1899-1901), εκκλησία νεορωμανικού ρυθμού, με τους χαρακτηριστικούς πυργίσκους στις εξωτερικές ακμές.

Πρώην διοικητήριο της Σχολής Ευελπίδων (1889), σήμερα στεγάζει τη Σχολή Εθνικής Άμυνας.
Παλαιό Χημείο (1887), σχεδιάστηκε και κτίστηκε σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα του Βερολίνειου Χημείου, Φρήντριχ Ζαστράου, και την έγκριση του διάσημου χημικού Χόφμαν. Εγκαινιάστηκε το 1890.
Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο (1887-1897): τετραώροφο νεοκλασικό μέγαρο στη γωνία των οδών Χαριλάου Τρικούπη και Φειδίου. Κτίστηκε σε σχέδια του Τσίλλερ.
Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο (1905), τριώροφο νεοκλασικό μέγαρο στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
Μέγαρο Δεληγεώργη (1890), τριώροφο μέγαρο μεταξύ των οδών Πινδάρου, Ακαδημίας και Κανάρη, εκλεκτικιστικού ρυθμού.
Μέγαρο Κούπα (1875-1900), νεοκλασικό κτίριο στην οδό Πανεπιστημίου, από τα μεγαλύτερα και πολυτελέστερα της εποχής εκείνης. Ανήκε στον βιομήχανο Αχιλλέα Κούπα.
Αιγυπτιακή Πρεσβεία (1885), νεοκλασικό μέγαρο στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, αρχικά γνωστό ως Μέγαρο Ψύχα.
Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος» (1889), βρίσκεται στη δυτική γωνία της διασταύρωσης της οδού Αθηνάς με την πλατεία Ομονοίας. Αρχικά ήταν τριώροφο, με αγάλματα στη στέψη, τα οποία αφαιρέθηκαν όταν προστέθηκε ο τέταρτος όροφος, μετά το 1920.
Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου (1900), επιβλητικό τετραώροφο μέγαρο εκλεκτικιστικού ρυθμού στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, με όψη και προς την οδό Ηρώδου Αττικού. Η προς την οδό Ηρώδου Αττικού δυτική πτέρυγα του μεγάρου κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Κινηματοθέατρο «Αττικόν» (1870-1881), οικοδομήθηκε σε σχέδια του Τσίλλερ για λογαριασμό του Σταμάτιου Δεκόζη Βούρου και στην αρχή στέγαζε διάφορα καταστήματα. Δέχθηκε σημαντική επέμβαση την περίοδο 1914 – 1920, κατά τη διάρκεια κατασκευής του κινηματοθεάτρου.

mpagkeion

Ξενοδοχείο «Μπάγκειον» (1890-1894), τετραώροφο (αρχικά τριώροφο) κτίριο στην ανατολική γωνία της διασταύρωσης της οδού Αθηνάς με την πλατεία Ομονοίας, ακτίκρυ στο «Μέγας Αλέξανδρος», του οποίο συνιστά «δίδυμο» οικοδόμημα, κατασκευασμένα και τα δυο με δαπάνες του Ιωάννη Πάγκα (ή Μπάγκα).
Ξενοδοχείο «Excelsior» (1910-1914), τετραώροφο μέγαρο στη γωνία της οδού Πανεπιστημίου με την πλατεία Ομονοίας.
Κτίριο οικογένειας Φρυσίρα (1904), νεοκλασικό κτίριο με στοιχεία ιωνικού ρυθμού, στην οδό Μονής Αστερίου 7 της Πλάκας.
Οικία Α. Κατσανδρή (1878), απλό διώροφο κτίριο στη συμβολή των οδών Ευριπίδου και Αθηνάς.
Νέο Αρσάκειο (1900-1925), σχεδιάστηκε από τον Κωνσταντίνο Μαρούδη και το 1907 ο Τσίλλερ ανέλαβε την πλήρη αναμόρφωση της πρόσοψης, προσθέτοντας τρούλους και μεταλλική μαρκίζα.
Έπαυλη «Ατλαντίς» (1897), Κηφισιά, Αττική

Πειραιάς

Οικία Πατσιάδου στην Πλατεία Αλεξάνδρας (1894-1895).
Συνοικία Τσίλλερ ή “Συνοικισμός Επαύλεων” στην Πλατεία Αλεξάνδρας στην Καστέλλα (1874-1876).
Οικία Χριστοφή (1907-1908) στο Νέο ΦάληροΘεσσαλονίκη
- Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Θεσσαλονίκη (1894) (σήμερα Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα)
- Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γρηγορίου Παλαμά

Πάτρα

theatro patras jpg

Δημοτικό Θέατρο Πατρών «Απόλλων» (1871-1872).
Ιερός Ναός Αγίου Διονυσίου Πατρών
“Ερμής”, πρώην οικία Παπαγιάννη, έδρα του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών, που βρίσκεται στην Πλατεία Γεωργίου Α΄.
Περίπτερο Πλατείας Υψηλών Αλωνίων. Κτίστηκε σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1898 για να προστατεύσει ένα εντυπωσιακό ρωμαϊκό ψηφιδωτό. Κόστισε 9.926 δραχμές. Γκρεμίστηκε την δεκαετία του 1930, οπότε το ψηφιδωτό μεταφέρθηκε στο Μουσείο της Πάτρας.
Οικία Θωμόπουλου, νυν κτίριο Εθνικής Τράπεζας στην Πλατεία Γεωργίου Α΄.
Οροφή του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελίστριας.

Αίγιο

gateio tsiler jpg

Αρχοντικό Ευθυμίου Γάτου, Αίγιο (αρχές δεκαετίας 1910): Γάτειο Κληροδότημα, σημερινό ταχυδρομείο.
Δημοτική Αγορά Αιγίου (1890): νυν Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου
Μητροπολιτικός Ναός Παναγίας Φανερωμένης, Αίγιο (θεμελίωση 1899, εγκαίνια 1914) : ο τρούλος του ναού είναι αναγεννησιακής μορφής, πλαισιώνεται από τέσσερα συμμετρικά κωδωνοστάσια και στέφεται από τοξύλια ρωμανικού ρυθμού
Ναός Αγίου Ανδρέου, Αίγιο (1888 ή 1893).
Ναός Εισοδίων της Θεοτόκου, Αίγιο (1890 με 1894): συγκαταλέγεται στα έργα της ώριμης περιόδου του Τσίλλερ.

Τρίπολη

Παναρκαδικό Νοσοκομείο «Ευαγγελίστρια» (1895-1905) (σήμερα Αρχαιολογικό Μουσείο Τρίπολης) θεωρείται πιθανό έργο του Τσίλλερ

Σύρος Ερμούπολη

dimarxeio ermoupoli jpg

Δημαρχείο Ερμούπολης Σύρου (1876-1891)

Το Δημαρχείο της Σύρου στην πλατεία Μιαούλη της Ερμούπολης είναι το πιο επιβλητικό κτίριο του νησιού και ένα από τα μεγαλύτερα δημαρχεία της χώρας. Έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ, θεμελιώθηκε παρουσία του το 1876 και τα εγκαίνια έγιναν το 1898. Στοίχισε τότε στο Δήμο 1.300.000 δραχμές, ποσό υπέρογκο για την εποχή. Είναι τριώροφο προς την πλατεία και, λόγω της υψομετρικής διαφοράς, διώροφο στον πίσω δρόμο. Το κεντρικό κλιμακοστάσιο καλύπτεται από γυάλινη οροφή και οδηγεί σε όροφο. Διπλές σειρές αιθουσών υπάρχουν γύρω από τα περιστύλια. Οι εσωτερικές φωτίζονται από το περιστύλιο και οι εξωτερικές από τον δρόμο. Τα δάπεδά τους είναι ξύλινα και ο οροφές με χαμηλά τόξα, που στηρίζονται σε σιδηροδοκούς, λύση που εφάρμοσε για πρώτη φορά ο Τσίλλερ στην Ελλάδα.